Post Description

The Essential Etta James

De Amerikaanse rhythm-and-blueszangeres Etta James is overleden. Ze stierf op 73-jarige leeftijd aan een longontsteking. James inspireerde Adele en Janis Joplin, maar ze had een nog veel grotere ster kunnen worden als ze van de drugs en drank was afgebleven.

Etta James geldt als een van de grootste zangeressen van haar generatie. Ze had niet de meeste hits, maar ze wist als geen ander een brug te slaan tussen blues en soul. Ze was niet alleen een groot inspirator voor talloze zwarte soul- en r&b zangeressen maar bleek ook van cruciale invloed op leven en werken van grote blanke zangeressen uit de rockmuziek als Janis Joplin en Adele.

Het was een als impulsaankoop bemachtigde verzamel-cd van Etta James die Adele zou hebben geïnspireerd tot haar zangcarrière, zo vertelde ze regelmatig.

Op die cd stonden de inmiddels klassieke opnamen die James in de jaren zestig opnam voor Chess, een toonaangevend blueslabel in die jaren. James was begin twintig toen ze op advies van haar toenmalige vriend Harvey Fucqua (zanger in de Moonglows, naast Marvin Gaye) bij het label van Leonard Chess tekende.
James was toen al een begenadigd zangeres met enkele hits op haar naam. Die had ze opgenomen met de man die haar heeft ontdekt, Johnny Otis, die eerder deze week overleed. Het bekendst was haar 'antwoord' op een liedje van Hank Ballard, Work With Me Annie, dat Roll With Me Henry heette maar in 1955 als te expliciet werd ervaren en werd omgedoopt tot The Wallflower.

Otis was naast Leonard Chess een van de weinige mannen die het echt goed voor hadden met James, zoals ze op aanraden van Otis was gaan heten. De op 25 januari 1938 als Jamesetta Hawkins geboren James groeide op in tamelijk liefdeloze omstandigheden. Haar moeder was veertien toen Jamesetta werd geboren; haar vader heeft ze nooit gekend. De latere zangeres moest al snel haar eigen boontjes doppen en gaf in haar autobiografie Rage To Survive (1995) toe dat zingen eigenlijk het enige was waar ze echt aardigheid in had.
En drugs. In haar met David Ritz opgetekende, buitengewoon openhartige memoires vertelt ze breeduit over haar gevoeligheid voor verslavingen: coke, drank, marihuana, heroïne en eten. Vooral de heroïne heeft een echt grote carrière geblokkeerd. Ze ontdekte het middel begin jaren zestig en bleef er - af en aan - tot 1988 aan verslaafd.

Maar hits had ze wel, vooral in de jaren zestig. De reeks Chess-successen begon in 1960 met het door strijkers opgesierde At Last. Later dat decennium volgden nog Tell Mama, Security en het aanvankelijk als b-kantje verschenen I'd Rather Go Blind.
Geldt haar Tell Mama nu als een van de hoogtepunten uit de geschiedenis van de zuidelijke soul, James zelf had weinig met het liedje dat ze, zo vertelt ze in haar autobiografie, maar zelden live vertolkte. James had het in 1967 opgenomen in de FAME studios in Muscle Shoals omdat haar platenbaas Leonard Chess had gemerkt hoe succesvol Aretha Franklin daar in die studio was geweest. Aretha Franklin was doorgebroken naar het (grote) poppubliek met hits als Respect; dat moest James ook kunnen lukken.

Mogelijk was het gelukt als de heroïne-verslaving James geen parten meer had gespeeld en ze wat meer geluk had gehad in het kiezen van haar levenspartners. Het zou nog tot 1970 duren voordat ze de man van haar leven tegen kwam: Artis Mills, die een groot deel van de jaren zeventig in de cel zat omdat hij de schuld van drugsbezit op zich had genomen, terwijl het drugs van Etta betrof.

Na zijn vrijlating traden de twee in het huwelijk, maar James kwam maar moeilijk van haar verslaving af. Er waren lichtpuntjes in haar loopbaan, zoals het zingen in 1984 tijdens de openingsceremonie van de Olympische Spelen in Los Angeles. Ze bleef mooie platen maken. Hits had ze na de jaren zestig weliswaar weinig, maar platen als Etta James (1973) met een paar mooie liedjes van Randy Newman, of Seven Year Itch uit 1989 en het dit jaar verschenen coveralbum The Dreamer mogen er zijn.

Ook live maakte ze veel indruk, ook tijdens de keren dat ze op North Sea Jazz te zien was. De laatste keer dat ze daar stond aangekondigd, in 2008 moest ze wegens ziekte verstek laten gaan.
Begin 2009 kwam ze nog even in het nieuws toen ze haar ongenoegen uitte over Beyoncé, die haar At Last zong tijdens de inauguratie van Barack Obama. Had ze zelf beter gedaan, vond ze.
Maar Etta James leed toen al aan dementie, stelde haar familie ter verdediging.

Haar gezondheid bleef kwakkelen. Eind vorig jaar verbleef ze enige tijd aan beademingsapparatuur in het ziekenhuis. Op 5 januari mocht ze naar huis, maar uiteindelijk is ze twee dagen na haar ontdekker Johnny Otis overleden in Riverside, Californië. Een kleine week voor haar 74ste verjaardag.

Tracklist:
 CD 1:
  01. All I Could Do Was Cry (2:55)
  02. My Dearest Darling (3:02)
  03. If I Can't Have You (2:52)
  04. A Sunday Kind Of Love (3:18)
  05. Anything To Say You're Mine (2:36)
  06. At Last (3:01)
  07. Seven Day Fool (3:00)
  08. Trust In Me (2:59)
  09. Don't Cry Baby (2:26)
  10. Fool That I Am (2:57)
  11. One For My Baby (And One More For The Road) (3:27)
  12. Waiting For Charlie (To Come Home) (2:07)
  13. Something's Got A Hold On Me (2:49)
  14. Next Door To The Blues (2:49)
  15. These Foolish Things (Remind Me Of You) (3:58)
  16. Stop The Wedding (2:51)
  17. Prisoner Of Love (2:13)
  18. Pushover (2:54)
  19. Would It Make Any Difference To You (2:38)
  20. Pay Back (2:39)
  21. Two Sides (To Every Story) (3:03)
  22. Baby, What You Want Me To Do (4:19)

 CD 2:
  01. In The Basement, Part One (2:22)
  02. Lovin' You More Every Day (3:21)
  03. Do I Make Myself Clear (3:00)
  04. I Prefer You (3:05)
  05. It Must Be Your Love (2:56)
  06. 842-3089 (Call My Name) (3:00)
  07. I'd Rather Go Blind (2:34)
  08. Tell Mama (2:22)
  09. Do Right Woman, Do Right Man (2:59)
  10. Security (2:28)
  11. Almost Persuaded (3:21)
  12. You Got It (2:25)
  13. Miss Pitiful (2:22)
  14. Losers Weepers, Part One (2:59)
  15. W.O.M.A.N. (3:15)
  16. I Never Meant To Love Him (3:50)
  17. You Can Leave Your Hat On (3:23)
  18. God's Song (That's Why I Love Mankind) (3:37)
  19. All The Way Down (5:36)
  20. Lovin' Arms (3:48)
  21. Feelin' Uneasy (2:50)
  22. Let's Burn Down The Cornfield (3:45)