Post Description

Noorwegen - Zweden - Denemarken 2008
imdb.com/title/tt0479937
100 minuten

Regie: Nils Gaup

met: * Anni-Kristiina Juuso *  Mikkel Gaup * Mikael Persbrandt * Michael Nyqvist * Aslat Mahtte Gaup * Bjørn Sundquist * Nils Peder Gaup * Sverre Porsanger e.a.
  

In 1852 kwam het in Noorwegen wonende Sami volk in opstand tegen lokale Noorse overheidsfunctionarissen die delen van hun veestapel opeisten en inbeslagnamen, tergelijkertijd een gulle verstrekking van alcohol toelieten die velen van de Sami aanzette tot alcoholisme en tegen een corrupte staatskerk die wegkeek en het allemaal toeliet. Er ontstond oproer, waarbij een dominee werd mishandeld en een handelaar en een ambtenaar werden vermoord. Twee stamleiders genaamd Aslak Haetta en Bergen Somby werden hiervoor verantwoordelijk gehouden, gevonnist en terechtgesteld. Dit in historisch opzicht bijna volledig onbekende incident is onder  de Sami-bevolking een van de weinige verhalen over verzet tegen de druk van hun " zuiderburen " en heeft bij hen een soort van epische status gekregen. 

Nils Gaups film toont dit stukje geschiedenis. Het hoofd personage van de film is Ellen Aslaksdatter Skum, die met haar echtgenoot Mathis Haetta, werd veroordeeld tot een lange gevangenisstraf. Ellen wordt gespeeld door Anni-Kristiina Juuso, een Sami actrice bekend door haar rol in Aleksandr Rogozhkin's Kukushka. De film is meertalig, de Sami spreken hun eigen taal, Zweeds wordt gebruikt als een lingua franca en het Noors wordt slechts door een paar buitenstaanders gesproken. 

Gaup veroorlooft zich enkele historische vrijheden. De zweepslagen die de dominee krijgt worden niet vertoond en de relschoppers lijken te worden tegengehouden door Noren in plaats van hun eigen Sami buren. Erg mooi aan deze film is dat de oproerlingen niet worden neergezet als stoere verdedigers van nationaal bewustzijn maar als gewone mensen die hun opstand in blinde woede uitvoerden en daarmee hun eigen Christelijke idealen verraden. Het 19de eeuwse Noorwegen wordt prachtig gedetailleerd weergegeven en tijdens het kijken naar de film is de poolwind en de daarmee samenhangende uitdagingen die het leven in het bevroren Noorden aan de mens stellen haast voelbaar.