Post Description

Ongehoord 1940-1945: amusement en propaganda tijdens de bezetting

Een 4-cd-box met unieke opnames uit het radioamusement zoals dat tijdens de oorlog werd gemaakt - zowel het 'goede' als het 'foute' amusement...

Op de eerste twee cd’s Koppen op! vindt u het neutrale amusement zoals dat – ondanks de censuur van de Duitse bezetter – tijdens de oorlog op de radio te horen was. In die zware tijdens wilde het publiek vermaakt worden en de zorgen even vergeten. Het materiaal op deze cd’s is dan ook uitgesproken positief te noemen: exotische oorden als Hawaii en Capri werden bezongen als (onbereikbare) toevluchtsoorden. En er was oog voor het feit dat de sterrenhemel nooit beter te zien was dan tijdens de verduistering.
De derde controversiële cd het Zondagmiddagcabaret van Paulus de Ruiter bevat opnames van het nationaal-socialistische Zondagmiddagcabaret van Paulus de Ruiter. Voor 1940 schreef Jacques van Tol liedjes voor legendarische sterren als Snip en Snap en de (joodse) Louis Davids; tijdens de oorlog was hij – onder het pseudoniem Paulus de Ruiter – de belangrijkste tekstschrijver van het ‘foute’ radiocabaret dat werd uitgezonden door de genazificeerde Nederlandsche Omroep. Dit radiocabaret werd door vriend en vijand van de nieuwe orde, met veel plezier of vol walging, beluisterd. Dit cabaret deelde klappen uit aan de geallieerden die op zich lieten wachten, en probeerde een groot publiek te winnen voor de nieuwe tijd.
De vierde cd Cabaret De Watergeus van Radio Oranje is in zijn geheel gevuld met opnames van Cabaret de Watergeus van Radio Oranje. Vanuit Londen wist het radiocabaret – door de storingen van de Duitsers heen – een groot en trouw publiek te bereiken. De Watergeus was kritisch: bekende Nederlands liedjes werden voorzien van teksten die de penibele situatie in bezet Nederland van commentaar voorzagen en de nieuwe orde belachelijk maakten. En er was plaats voor hoop en melancholie, vooral in liedjes die door de – in Nederland toen wereldberoemde – Jetje van Radio Oranje werden gezongen. We’ll meet again...
De vier cd’s geven tezamen, 'ongehoord goed en ongehoord fout’, een compleet beeld van het amusement zoals dat in de oorlog te beluisteren was.

Ongehoord 1940-1945: amusement en propaganda tijdens de bezetting is een coproductie van Theater Instituut Nederland en het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en gaat vergezeld van een uitgebreid boekje van Henk van Gelder over de verschillende radiocabarets en artiesten.